Bitişik nizam arazilerde gerekli olan derin kazılarda hem ekonomik hem de en az maliyetle yapılan kuyu perde yapımında bazı ana makine ve ekipmanlar kullanılır. Bu ekipmanlar ve ana makineler içinde ahşap destek elemanları, kazma, küskü, havalı kırıcı, vinç, kalıp, pasa kovası, su pompası ve kompresör bulunur.
Ülkemizde derin kazılarda iksa sistemi olarak en çok kuyu perdelerinden yararlanılır. Kuyu perde sistemleri genellikle forze kazık ya da mini kazık sistemlerinin uygun olmadığı arazilerde uygulanabilir. Perde kuyu uygulaması, keson kuyulara benzer ancak kademesiz olarak üretilir. Perde duvarlar genel olarak bir bütün olarak çalışır. Kuyu perde çeşitleri arasında düz kesitli kuyu perde, değişken sistemli kuyu perde, ankraj sistemli kuyu perde, değişken boru destekli kuyu perde vardır.
Kuyu Perde avantajları nelerdir?
- Kuyu perde sistemlerinde yer kaybı olmaz.
- Kuyu perdeler taşıyıcı perde olarak da görev yapar.
- Ek işçiliğe gerek kalmadan perde yüzeyinde izolasyon yapılabilir.
- Perde kesiti kademeli olarak azaltılabildiği için ekonomi yapmak mümkündür.
Kuyu perde derin kazı sistemi iksa sistemi uygulaması olarak 20-30 m derinliğe kadar sadece insan gücü kullanılarak yani elle ya da el makineleri ile yapılan kazı ve betonarme iksa perde yöntemidir. Peki kuyu perde nasıl yapılır? nelere ihtiyaç vardır?
Kuyu perde kazıları genel olarak 200X300 cm ebadında dikdörtgen profile yapılır. Ancak bu değerler projesine göre değişebilir. Kuyu perde atlamalı olarak yapılır. Kuyu içinde kaya niteliği olmayan zeminlerde küskü ve kazmalar, kaya niteliği olan sert zeminlerde ise havalı kırıcılar ile kazıların yapılması gerekir. Kazı destekleme elemanı olan ahşaplar kullanılır ve ilerleyen kazıda düşey ahşaplar kademeler halinde yatay ahşaplarla desteklenir. Zayıf kısımlar ilk önce kazılarak sağlam kısımlar sonradan kazılmaya başlanır. Eğer yeraltı suyu çıkması gibi bir durum ile karşılaşılırsa çalışma alanı derin tutularak suyun yayılması engellenir, zeminin zayıflaması önlenerek çalışma ortamı sudan temizlenmeye çalışılır.
Kuyu perde çalışmaları yapılırken çıkan hafriyat temizlenir ve istenilen derinliğe ulaşılınca kazı işlemi tamamlanmış olur. Donatı çubuklar kafes haline getirilir. Kuyuları birbirine bağlama için yan filiz donatılar da ilave edilerek işlem tamamlanır. Donatılar her türlü kir, pas ve yağdan temizlenir. Kalıp iç yüzeyleri temizlenerek donatı kafesi ve kalıp doğru ve düzgün şekilde yerleştirilerek perde betonlaması gerçekleştirilir. Atlamalı ilk kuyular tamamlandıktan sonra ara kuyular yapılmaya başlanır. Kuyuların birlikte çalışması için birinci ara kuyulardaki yan filizler ara kuyulara uzatılarak birbirine bağlanarak kuyu perde yapımı tamamlanır